PRAWO. Niedopuszczalność orzeczenia rozwodu

W dzisiejszych czasach każdy z nas styka się z problematyką rozwodu. Nawet jeśli temat ten nie dotyczy nas bezpośrednio, to wśród krewnych bądź znajomych znajdzie się osoba, która przeszła postępowanie rozwodowe. W ostateczności, jeśli nie mamy w gronie rodzinnym bądź wśród znajomych takich osób, z pewnością słyszeliśmy o jakimś „głośnym” rozwodzie wśród osób powszechnie znanych. Wydawać się może, że jeśli strona chce dokonać rozwiązania małżeństwa przez rozwód, to uzyskanie go powinno być czystą formalnością. Zdarzają się jednak przypadki, w których to Sąd nie może orzec rozwiązania małżeństwa, o czym wspomnę w dalszej części artykułu.

Kwestie związane z rozwodem reguluje kodeks rodzinny i opiekuńczy. Aby uzyskać rozwód, pomiędzy małżonkami musi dojść do trwałego i zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego. Przez trwałość rozumiemy sytuację, w której małżonkowie nie widzą żadnych szans na „naprawienie” tego małżeństwa. Na marginesie należy podkreślić, że to właśnie przesłanka trwałości odróżnia rozwód od separacji. W obu przypadkach dochodzi do zupełnego rozkładu pożycia, jednak w przypadku separacji sytuacja ta nie ma charakteru trwałego. Innymi słowy, są nadzieje ku temu, aby pożycie małżeńskie udało się odbudować. Drugą przesłanką jest zupełność rozkładu pożycia. Sprowadza się ona do ustalenia, czy do rozkładu doszło na trzech płaszczyznach: emocjonalnej, fizycznej oraz gospodarczej. Pożycie emocjonalne oznacza uczucie miłości, przywiązania do danej osoby. Sfera fizyczna sprowadza się do pożycia małżeńskiego. Sfera gospodarcza natomiast dotyczy wspólnie prowadzonego gospodarstwa domowego. Podkreślenia wymaga, że aby mówić o dopuszczalności rozwodu, to wszystkie te przesłanki muszą wystąpić łącznie. Brak chociażby jednej przesłanki powoduje, że nie dochodzi do zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego.

Pomimo spełnienia przesłanki trwałości i zupełności rozkładu pożycia małżeńskiego, orzeczenie rozwodu może być niedopuszczalne. Zgodnie z art. 56 § 2 i § 3 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rozwód jest niedopuszczalny w sytuacji, gdyby wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków, bądź orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Odnosząc się do przesłanki dobra wspólnych małoletnich dzieci należy wskazać, że na skutek rozwodu ich dobro zawsze zostanie w jakiś sposób naruszone. Trzeba mieć jednak na względzie, aby to naruszenie nie miało charakteru znacznego. Jako przykład naruszenia zasad współżycia społecznego należy rozumieć sytuację, w której rozwodu żąda małżonek zobowiązany do opieki nad obłożnie chorym współmałżonkiem. Ostatnią przesłanką, która związana jest z niedopuszczalnością rozwodu jest sytuacja, w której żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia małżeńskiego. Przykładowo, rozwodu nie może żądać małżonek, który w trakcie trwania małżeństwa dopuścił się zdrady małżonka, a teraz pragnie uzyskać rozwód celem sformalizowania swojego nowego związku. Taka sytuacja prowadziłaby do orzeczenia niedopuszczalności rozwodu. Jedynym sposobem na orzeczenie rozwodu w tej sytuacji byłoby uzyskanie zgody od małżonka, który nie jest winny rozkładowi pożycia małżeństwa albo wykazanie, że odmowa rozwodu jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

Podsumowując, przed wniesieniem powództwa o rozwód sugeruję zapoznanie się nie tylko z przesłankami pozytywnymi (trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego), ale także przesłankami, które hipotetycznie mogą uniemożliwić uzyskanie tego rozwodu. Dopiero po pełnej analizie stanu faktycznego możliwym będzie pełne ocenienie swoich szans na uzyskanie rozwodu.

adw. Krzysztof Liberda

krzysztofliberda.pl | Kalisz, ul. Piekarska 5/1 |

tel. 62 593 14 00