PASJE. Polkowski: komiks to sztuka

- Jestem rysownikiem komiksowym, który ma to szczęście, że sprzedaje swoje prace i utrzymuje się z rysowania. Zresztą nie tylko z rysowania komiksów. Wykonuję również rysunki satyryczne oraz ilustracje reklamowe czy ilustracje do książek, np. do nowego wydania ,,Lalki’’ Bolesława Prusa. W Polsce twórcy komiksów nie mają takiego statusu jak na rynku frankofońskim czy za oceanem, gdzie rysownicy są zatrudniani lub mają kontrakty i mogą poświęcić się wyłącznie ilustrowaniu komiksów. W Polsce komiks jest jednym ze źródeł utrzymania, a rysunki wykonuje się też na potrzeby np. reklam. Moje zainteresowanie rysunkiem zaczęło się w latach 80-tych, kiedy to zachwyciłem się oprawą graficzną takich komiksów jak ,,Funky Koval”, zmarłego w styczniu tego roku Bogusława Polcha. Wprawdzie treść dla 8-latka była jeszcze odrobinę zawiła, ale od samego początku fascynował mnie rysunek oraz to jak za jego pomocą można prowadzić narrację i wciągać tym samym czytelnika w niezwykłe historie.

Jako dziecko, podobnie jak większość moich rówieśników, zaczytywałem się w ,,Kajku i Kokoszu’’ Janusza Christy czy kultowym dla wielu ,,Tytusie, Romku i Atomku’’ Henryka ,,Papcia’’ Chmielewskiego. A ty po jakie komiksy wtedy sięgałeś?
- Oczywiście te komiksy również czytałem. Christa był wtedy najlepszym komiksowym gawędziarzem i przygody jego bohaterów śledziły dzieci i dorośli z zapartym tchem. Dla mnie jednak objawieniem było pojawienie się Komiksu-Fantastyka, który pokazał na swoich łamach komiksy europejskie, takie jak ,,Funky Koval”, ,,W poszukiwaniu ptaka czasu” czy ,,Burton i Cyb”. Później doszły komiksy superbohaterskie, na które jako dziecko wydawałem całe kieszonkowe. Wtedy osiedlowy kiosk to była świątynia, gdzie modliłem się, żeby nie wykupili mi najnowszego ,,Batmana’’ czy ,,Punishera’’ (śmiech).
 

A dziś po jakie komiksy sięgasz  najczęściej?
-,,Persepolis’’ Marjane Satrapi, ,,Strażnicy’’ Alan’a Moore’a, ,,Fun Home’’ Alison Bechdel. Są to komiksy raczej dla dorosłych, które zgarniają takie nagrody jak np. Pulitzer, co świadczy o tym, że komiksy to prawdziwa sztuka, traktowana przez wielu na świecie na równi z literaturą.

A jakich rysowników cenisz najbardziej?
- Charles Burns, Jordi Bernet, Moebius, Andreas, Craig Thompson, Paul Pope. Ta lista właściwie nie ma końca. Każdy rysownik może mnie zainspirować, a mnie fascynują zarówno rysunki realistyczne jak i typowo humorystyczne. Chociaż w moich rysunkach kładę nacisk na przerysowanie komiksowe, uproszczenie, bo to bardzo dobrze służy opowiadaniu danej historii. Rysunek w komiksie powinien służyć fabule i uchwycić to co najistotniejsze w treści.

Dobry komiks, według Ciebie, powinien zawierać...
- Bohatera, z którym czytelnik może się utożamiać albo po prostu interesować się jego losami. I fabułę, tak poprowadzoną, że kończąc czytać komiks chce się do niego wrócic lub kupić kolejny tom serii.

A co jest ważniejsze, dobry rysunek czy wciągająca fabuła?
- Przede wszystkim dobry scenariusz. Bez tego, według mnie, nie ma dobrego komiksu. Rolą komiksu jest opowiedzenie określonej histori przy pomocy słów i rysunków, które mają jak najpełniej służyć przedstawieniu wydarzeń i emocji. Ale dobry rysunek również jest niezbędny i nie mówię tu o hiperrealizmie. Rysunek może być uproszczony, ale czytelny i narracyjnie zrozumiały, żeby czytelnik mógł dać się pochłonąć fabule.

Podczas ferii prowadzisz warsztaty dla najmłodszych w CKiS. Czego będziesz uczył w nich młodzież?
- Na warsztatach, które będą trwać 5 dni podczas drugiego tygodnia ferii uczestnicy dowiedzą się jak stworzyć ciekawego bohatera komiksowego, jak przełożyć scenariusz na storyboard, czyli podzielić go na plansze, a plansze później na kadry. Będą również poruszane takie tematy, jak historia komiksu, najważniejsi klasyczni twórcy tej sztuki. Opowiem o teorii komiksu, czyli ikoniczności, formach narracji czyli ogólnie o języku komiksowym, którego poznanie jest niezbędne, żeby samemu opowiedzieć coś za pomocą rysunków. Dzieci będą miały za zadanie stworzyć strip komiksowy, storyboard oraz krótką formę komiksową. W ostatni dzień warsztatów pokażę jak przygotowywać gotowe prace do druku. Na koniec nie zabraknie trochę relaksu dla uczestników czyli projekcji filmu animowanego o superbohaterach w sali kinowej CKiS-u.

Na koniec, co byś poradził początkującemu rysownikowi, który tak jak Ty fascynuje się komiksami?
- Żeby pamiętał, że talent to 10 procent sukcesu rysownika, a reszta to jego ciężka praca, a i przy tym odrobina szczęścia.

Piotr JAWOROWSKI