Blizanów

Pierwszy raz w źródłach pisanych wieś Blizanów pojawiła się w roku 1292. Do czasu rozbiorów wieś wchodziła w skład królewszczyzny, a zarządcami jej byli przedstawiciele szlachty i magnaterii wielkopolskiej. Panami na Blizanowie byli między innymi: kasztelan rozpierski Jan Kobyliński, starosta radziejowski, jeden z przywódców ruchu egzekucyjnego i reformacji w Polsce Rafał Leszczyński, wojewoda derpski Dadźbóg Karnkowski herbu Junosza, ród Molskich herbu Nałęcz, oraz starosta gnieźnieński Franciszek Miaskowski herbu Bończa. W roku 1795 Prusacy, a dokładnie rząd pruski przejął dobra blizanowskie, by następnie oddać je w prywatne ręce. Jak podają źródła ostatnim właścicielem Blizanowa był Feliks Redlich. Dobra te zostały na przełomie lat 1898/1899 rozparcelowane, a istniejące założenie dworskie zlikwidowane na początku XX wieku.

 

Ważnymi datami dla Blizanowa są lata 1908 i 1954. Pierwsza związana jest z umiejscowieniem w Blizanowie siedziby ówczesnej gminy Brudzew. Druga natomiast, z utworzeniem gminy Blizanów. Podczas przeprowadzanej w kraju reformy administracyjnej powołano ją do życia, łącząc w jedną wspólnotę samorządową dwie wcześniej istniejące gminy: Brudzew i Pamięcin. 

 

Niekwestionowaną perłą Blizanowa i jego jedynym zabytkiem jest kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny. Orientowana, drewnianej konstrukcji świątynia została wzniesiona w roku 1532, co czyni ją jedną z najstarszych zachowanych tego typu budowli sakralnych w Wielkopolsce. Na początku XVII wieku kościół powiększono o kaplicę św. Tekli, a w połowie wieku następnego o kwadratową wieżę. 

 

W kościele znajdują się trzy cenne obrazy o tematyce maryjnej. Pierwszy, a zarazem najważniejszy, to słynący łaskami cudowny obraz Matki Boskiej Blizanowskiej. Umieszczony w datowanym na rok 1780, rokokowym ołtarzu głównym obraz jest kopią obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej. Malowidło, w pierwszej połowie XVII wieku, wyszło najprawdopodobniej spod ręki nieznanego malarza cechowego, związanego z działającymi pod Jasną Górą warsztatami. Drugi, to znajdujący się nad amboną i datowany na rok 1584 obraz Matki Boskiej, wzorowany na ikonie Matki Boskiej Śnieżnej, znajdującej się w Bazylice Santa Maria Maggiore w Rzymie. Ostatnim z obrazów o tematyce maryjnej jest pochodzący z początków XVII stulecia, zawieszony nad wejściem do zakrystii, obraz Koronacji Najświętszej Marii Panny.

 

W bogatym wnętrzu blizanowskiej świątyni warto zwrócić uwagę na rokokowe dwa ołtarze boczne: pierwszy z obrazami „Jezusa Ukrzyżowanego” i św. Rozalii oraz drugi, z wizerunkami św. Walentego i św. Antoniego. W kaplicy św. Tekli znajduje się również rokokowy ołtarz z obrazem tejże uczennicy św. Pawła. Ponadto odnaleźć tu możemy oryginalną chrzcielnicę z początku XIX wieku, przyścienną ambonę przyozdobioną wizerunkami ewangelistów oraz chór. Ciekawostką jest to, że niegdyś, w kościele parafialnym w Blizanowie znajdował się pochodzący z drugiej połowy XV wieku „Tryptyk z Ukrzyżowaniem”. Dzieło nieznanego średniowiecznego artysty zwanego „Mistrzem Tryptyku z Blizanowa” jest obecnie własnością Muzeum Narodowego w Warszawie. 

 

Uzupełnieniem zabytkowego zespołu zabudowań kościelnych parafii pw. Najświętszej Marii Panny w Blizanowie jest wzniesiona około 1760 roku w najbliższym sąsiedztwie świątyni dzwonnica. Ta drewniana, dwukondygnacyjna, kryta gontem budowla została wpisana do rejestru zabytków w 1969 roku.  

 

Andrzej Drewicz

 

Źródla : 

- www.galeriawielkopolska.info

- www.regionwielkopolska.pl

- Stanisław Małyszko „Majątki Wielkopolskie. Tom VI. Powiat Kaliski”

- „Kościoły Diecezji Kaliskiej – Nasze Dziedzictwo”, Alicja Lubowicka, Maja Mówińska